Παραγωγή γραπτού λόγου

Η παραγωγή γραπτού λόγου σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ή και χωρίς, αποτελεί πολύ συχνά μία βαρετή διαδικασία για εκείνα, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να τους κρατήσουμε το ενδιαφέρον και να μην δημιουργούμε το απαραίτητο κίνητρο.

Θα πρέπει λοιπόν όταν αντιληφθούμε τη δυσκολία αυτή, να βρούμε νέους τρόπους ώστε τα παιδιά να μπουν στη διαδικασία αυτή με χαρά και όρεξη. 

Για να συμβεί αυτό θα πρέπει πάνω από όλα να γνωρίζουμε τους μαθητές μας και τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά τους.

Στην περίπτωση του φίλου μας, αυτό που τελικά τον κινητοποίησε ήταν το ενδιαφέρον του για τα ζώα και η όρεξή του να δει αυτό που γράφει να παίρνει σάρκα και οστά. 
Αν σκεφτούμε πως η βασική δυσκολία του μαθητή ήταν να οργανωθεί και να αφοσιωθεί σε μία εργασία, το γεγονός ότι ζήτησε διπλό μάθημα σε μια μέρα προκειμένου να τελειώσει το project του, τα λέει όλα για το ότι ο μαθητής απέκτησε κίνητρο για τη διδικασία.

Έψαξε μόνος του για φωτογραφίες και υλικό, είδαμε βίντεο με πολικές αρκούδες και τελικά έφτιαξε μία πολύ όμορφη εργασία ολοκληρωμένη αλλά κυρίως με πολλή όρεξη.

 



                                                                                                   

                                                                                                     Μαρία Κωνσταντινοπούλου

Πότε ένα Παιδί-Έφηβος χρειάζεται Ψυχοθεραπεία?

Τα παιδιά και οι έφηβοι επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από προβλήματα και καταστάσεις που κάποιες φορές είναι φανερά στους ενήλικες και κάποιες άλλες όχι, ή τουλάχιστον όχι με την μορφή που οι περισσότεροι ενήλικες μπορεί να εξωτερικεύουν τη δυσκολία τους.

Σίγουρα είναι ευαίσθητα σε αρκετά θέματα συναισθηματικής υγείας και διαταραχής της διάθεσης.

Σημαντικά γεγονότα στη ζωή ενός παιδιού/εφήβου, όπως ο θάνατος ενός μέλους της οικογένειας, φίλου, ή κατοικίδιου, το διαζύγιο ή μια μετακόμιση, μια σημαντική ασθένεια στην οικογένεια, απόρριψη από το φιλικό περιβάλλον, ο ερχομός ενός παιδιού στην οικογένεια, οι σχολικές επιδόσεις, η σεξουαλική ταυτότητα και η σχέση του με το άλλο φύλο, είναι κάποια από τα θέματα που απασχολούν τα παιδιά και τους εφήβους και που μπορεί να προκαλέσουν άγχος, οδηγώντας τα σε προβλήματα συμπεριφοράς, διάθεσης, ύπνου, όρεξης, και σχολικής ή/και κοινωνικής λειτουργικότητας.

Σε αρκετές περιπτώσεις, δεν είναι ιδιαίτερα ξεκάθαρο τι προκάλεσε στο παιδί/έφηβο την αλλαγή της συναισθηματικής και κοινωνικής του κατάστασης. Είναι χρήσιμο σε κάθε περίπτωση να μιλήσει ο γονέας με τους δασκάλους/καθηγητές και τα άτομα που αλληλεπιδρούν τακτικά με το παιδί ώστε να έχουν μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα σε σχέση με την πιθανή αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού τους.

Η Ψυχοθεραπεία αναφέρεται σε μια ποικιλία τεχνικών και μεθόδων που χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τα συναισθήματα ή τη συμπεριφορά τους. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικοί τύποι ψυχοθεραπείας, καθένας βασίζεται στην επικοινωνία ως βασικό εργαλείο για την επίτευξη της αλλαγής στα συναισθήματα και τις συμπεριφορές ενός ατόμου.

Η Ψυχοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ένα μεμονωμένο παιδί, μια ομάδα παιδιών, ή ολόκληρη την οικογένειεα. Στα παιδιά και τους εφήβους, το παιχνίδι, η ζωγραφική, η άμμος καθώς και η συζήτηση, είναι κάποιοι από τους βασικούς τρόπους επικοινωνίας των συναισθημάτων και της επίλυσης προβλημάτων και συγκρούσεων.

Ως μέρος της αρχικής αξιολόγησης, ο ειδικός ψυχικής υγείας θα καθορίσει την αναγκαιότητα ή μη για ψυχοθεραπεία. Η απόφαση αυτή θα πρέπει να βασίζεται στα προβλήματα και δυσκολίες του παιδιού/εφήβου, το ιστορικό, το επίπεδο της ανάπτυξης, την ικανότητα για συνεργασία στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία καθώς και ποιες παρεμβάσεις θα είναι οι καταλληλότερες ώστε να βοηθήσουν το παιδί/έφηβο.

Η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του θεραπευτή και του παιδιού/εφήβου είναι πολύ σημαντική. Το παιδί/έφηβος θα πρέπει να αισθάνεται άνετα, σε ένα ασφαλές περιβάλλον και ότι γίνεται κατανοητό και αποδεκτό. Αυτό το είδος της εμπιστοσύνης που αναπτύσσεται καθιστά πολύ πιο εύκολο για το παιδί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα και να χρησιμοποιήσει την θεραπεία προς όφελός του.

Η ψυχοθεραπεία βοηθά τα παιδιά και τους εφήβους με ποικίλους τρόπους. Λαμβάνουν συναισθηματική υποστήριξη, επιλύουν συγκρούσεις, βρίσκουν τρόπους να κατανοούν τα συναισθήματα και τα προβλήματα δοκιμάζοντας νέες λύσεις σε παλιά προβλήματα. Οι στόχοι της θεραπείας μπορεί να είναι συγκεκριμένοι (αλλαγή στη συμπεριφορά, τη βελτίωση των σχέσεων με τους φίλους ή την οικογένεια), ή πιο γενικοί (λιγότερο άγχος, καλύτερη αυτοεκτίμηση κλπ). Η διάρκεια της ψυχοθεραπείας εξαρτάται από την πολυπλοκότητα και τη σοβαρότητα των δυσκολιών του νέου.

                                                                                                        Μαρία Κωνσταντινοπούλου

Επιλεκτική αλαλία

Η επιλεκτική αλαλία είναι μια αγχώδης διαταραχή της παιδικής ηλικίας και συνήθως ξεκινάει πριν την ηλικία των 5 ετών. Το παιδί δεν μιλάει σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά μιλά άνετα σε άλλες καταστάσεις. Συνήθως δεν είναι σε θέση να μιλήσει σε ορισμένες κοινωνικές καταστάσεις όπου υπάρχει αίτημα για ομιλία, όπως στο σχολείο ή σε κάποια εξωσχολική δραστηριότητα. Την ίδια στιγμή, κάτω από άλλες συνθήκες, το ίδιο παιδί μπορεί και μιλά ανοιχτά με τους άλλους χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα.

Η επιλεκτική αλαλία προκαλεί σημαντική δυσλειτουργία στη ζωή των παιδιών και μπορεί να επηρεάσει την απόδοση στο σχολείο καθώς και την κοινωνική ζωή τους. Συχνά μπορεί να τους δυσκολέψει ή και να αποτρέψει τη συμμετοχή σε δραστηριότητες καθώς επίσης μπορεί να εκτεθούν σε κινδύνους μιας και συχνά δεν είναι σε θέση να ζητήσουν βοήθεια. Παράδειγμα μιας τέτοιας στάσης είναι όταν ένα κορίτσι ήθελε επίμονα να πάει στην τουαλέτα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δεν κατάφερε ποτέ να το ζητήσει από τη δασκάλα του.

Πώς μπορεί ένας γονιός να καταλάβει αν το παιδί του έχει επιλεκτική αλαλία;

Όταν μιλάει σε ορισμένες καταστάσεις μόνο, ενώ σε άλλες σταματάει να μιλάει είτε πλήρως ή σχεδόν πλήρως.

Όταν δείχνει να τρομάζει, να νιώθει ιδιαίτερα άβολα ή και να παραλύει κάποιες φορές ειδικά όταν ερωτάται κάτι.

Όταν χρησιμοποιεί χειρονομίες ή εκφράσεις του προσώπου για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του παρότι ο λόγος του είναι κανονικός.

Οι γονείς δεν θα πρέπει να διευκολύνουν το παιδί απαντώντας οι ίδιοι αντί εκείνο, ούτε και να πέφτουν στην παγίδα να εικάζουν τι θέλει. Με αυτό τον τρόπο το μόνο που καταφέρνουν είναι να παγειώνουν μία κατάσταση γνώριμη προς το παιδί διαιωνίζοντας τον φαύλο κύκλο της σιωπής του.

Σε κάθε περίπτωση αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να γίνει μία αξιολόγηση της κατάστασης του παιδιού ώστε να αποκλειστεί οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να μοιάζει με επιλεκτική αλαλία και να ακολουθηθεί το καταλληλότερο θεραπευτικό πρόγραμμα.

Μαρία Κωνσταντινοπούλου

ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ

Η γλώσσα είναι ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας συνεχώς εξελισσόμενος και ταυτόχρονα ένα πολυσύνθετο σύστημα που έχει άμεση σχέση με τον τρόπο και το σκοπό της επικοινωνίας.

Διακρίνεται στο λόγο και την ομιλία. Τα κύρια επίπεδα της ανθρώπινης γλώσσας σύμφωνα με τους Bloom και Lahey (1978) είναι τα εξής 3: 

>μορφή (φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη), 

>περιεχόμενο (σημασιολογία) 

>χρήση (πραγματολογία)

Μέχρι την ηλικία των 6 ετών παρατηρείται ραγδαία εξέλιξη και στα τρία αυτά επίπεδα.

Η Φωνολογία ασχολείται με τους φθόγγους. Τους ήχους δηλαδή που χρησιμοποιούμε με σκοπό να εκφράσουμε σημασίες.

Η Φωνητική εξετάζει τους ήχους που παράγει ο άνθρωπος μέσω φωνητικών οργάνων. 

Το Φώνημα είναι οι μεμονωμένοι φθόγγοι που λειτουργούν μέσα στο φωνολογικό σύστημα και έχουν «διαφοροποιητική αξία».

Η Μεταγλωσσική ικανότητα του ατόμου είναι η συνειδητή γνώση των δομικών στοιχείων της γλώσσας και αφορούν στη φωνολογία, στη σύνταξη και στη μορφολογία (μεταφωνολογικές, μετασυντακτικές, μετασημασιολογικές).

Η Φωνολογική ενημερότητα είναι μία σύνθετη μεταγλωσσική δεξιότητα.

Δεξιότητες φωνολογικής ενημερότητας 

Ανάλυση                                                 Αφαίρεση 

Σύνθεση                                                 Αντιστροφή 

Διάκριση                                                Απομόνωση

Φωνολογική ενημερότητα(phonological awareness) είναι η ικανότητα του ατόμου σχετικά με την φωνολογική δομή του προφορικού λόγου, με τρόπο τέτοιο ώστε να είναι σε θέση να τον αναλύει στα επιμέρους συστατικά, να μπορεί να αντιληφθεί τους ήχους και να είναι σε θέση να χειρίζεται με ευελιξία τα επιμέρους αυτα μέρη του λογου με τα αντίστοιχα σύμβολα του γραπτού λόγου.

Μία ευχάριστη δραστηριότητα φωνολογίας είναι ακούγοντας και τραγουδώντας με το παιδί το 'Ο ψίλος μας ο φίλος μας' να βγάζουμε κάθε φορά από το πάτωμα-τραπέζι την τελευταία φωνούλα που λείπει από το τραγούδι έως ότου δεν μείνει καμία κάρτα.

#Γράφουμε τις λέξεις όπως διαβάζονται με τα φωνήματα#

Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας ψύλλος (δις)
μας αρέσει ο ψύλλος μας κι ας μην είναι φίλος μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας ψύλλο (δις)
μας αρέσει ο ψύλλο μας κι ας μην είναι φίλο μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας ψύλλ (δις)
μας αρέσει ο ψύλλ μας κι ας μην είναι φίλ μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας ψύ (δις)
μας αρέσει ο ψύ μας κι ας μην είναι φί μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας ψ (δις)
μας αρέσει ο ψ μας κι ας μην είναι φ μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας είναι ένας …. (δις)
μας αρέσει ο …. μας κι ας μην είναι …. μας(δις)
Στο πάτωμα της τάξης μας ήταν ένας ….

Ακούστε το τραγούδι εδώ https://drive.google.com/file/d/0B0p3jsO4UDOacTNCOVZ5THpPaTQ/edit

                                                                           Μαρία Κωνσταντινοπούλου

Κοινωνική Ιστορία

Ο ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ

Τo προηγούμενο Σάββατο πήγα με τη μαμά μου, τον μπαμπά μου, την φίλη μας τη Ρούλα και τον γιο της τον Αλέξανδρο σε ένα αγαπημένο μας εστιατόριο για φαγητό.

Κάναμε 35 λεπτά μέχρι να φτάσουμε εκεί, αλλά δεν με ενόχλησε καθόλου γιατί άκουγα μουσική με τα ακουστικά μου.

Όταν φτάσαμε, κάθισα στην θέση δίπλα στο παράθυρο που μου αρέσει και έδωσα την παραγγελία μου στην σερβιτόρα.

Για να αποφασίσω γρήγορα τι θα φάω, είχα σκεφτεί από πριν τι θέλω. Ζήτησα μακαρόνια με κόκκινη σάλτσα.

Όταν μας έφεραν το φαγητά μας, όλοι άρχισαν να τρώνε με χαρά. 

Εγώ όμως όχι. Ημουν απογοητευμένος και πολύ θυμωμένος γιατί ήθελα κοφτά μακαρόνια με κόκκινη σάλτσα και η σερβιτόρα μου έφερε σπαγγέτι.

Άρχισα να φωνάζω, να κλωτσάω και να κλαίω.                                                                     

                                                                       

Η μαμά μου φώναζε, οι άνθρωποι στο εστιατόριο με κοιτούσαν τρομαγμένοι και ο μπαμπάς λυπημένα.

Εκείνοι ήταν ευχαριστημένοι με το φαγητό τους γιατί είχαν ζητήσει ακριβώς αυτό που είχαν στο μυαλό τους.

Εγώ δεν είχα σκεφτεί πως αν δεν ζητήσω να είναι κοφτά τα μακαρόνια μου ο μάγειρας δεν μπορεί να ξέρει ότι τα ήθελα έτσι.

Η μαμά με πήρε και πήγαμε έξω από το μαγαζί να πάρω λίγο φρέσκο αέρα που μου κάνει καλό. Γυρίσαμε μετά από 10 λεπτά πάλι.

Φωνάξαμε πάλι τη σερβιτόρα και της παρήγγειλα ''κοφτά μακαρόνια με κόκκινη σάλτσα''.  

Μετά από λίγη ώρα μου έφερε το φαγητό μου. Ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα. Το έφαγα πολύ ευχαριστημένος και πεινασμένος.

Ο μπαμπάς μου εξήγησε πως στα εστιατόρια έρχεται ο σερβιτόρος στο τραπέζι. Του λέμε αυτό που θέλουμε να φάμε. Αυτός το λέει στον μάγειρα. Ο μάγειρας βρίσκει τα υλικά από το ντουλάπι και το ψυγείο και τα μαγειρεύει.

Γι'αυτό καλό είναι να έχω στο μυαλό μου και άλλο ένα φαγητό που θα θελω να φάω γιατί μπορεί να μην το έχει ο μάγειρας στο ντουλάπι αυτό που θέλω και να στενοχωρηθώ.

Και όταν στενοχωριέμαι φωνάζω και ο κόσμος γύρω μου στενοχωριέται και τρομάζει και καθόλου δεν μου αρέσει όταν συμβαίνει αυτό.

                                                                                                     Μαρία Κωνσταντινοπούλου